Édouard Louis is voor mij een van de topvijf-schrijvers van de wereld. Weet dat als je deze leestip leest. Ik heb alles van hem tot me genomen, ik eet een nieuw boek meteen op nadat het uit is, van Weg met Eddy Bellegueule, zijn debuut uit 2014, tot aan Monique ontsnapt, zijn voorlaatste boek (2024). Mijn twee grote favorieten van zijn hand zijn Gescheidenis van geweld (2016) en Veranderen: methode (2022), maar nu is daar een derde favoriet naast komen staan: De ondergang. Ik ben opnieuw gaan gloeien van deze onverzettelijke poging om het lelijke te doorgronden.

Het boek gaat over Édouards op 38-jarige leeftijd aan drankzucht gestorven broer, die nog homovijandiger was dan Édouards vader en Édouard met een knuppel wilde komen straffen toen die zijn debuutroman publiceerde. Édouard heeft niet van hem gehouden, schrijft hij. Maar hij schept alles uit zijn vermogen tot sociologische interesse en literaire empathie om zichzelf zo dichtbij zijn broer te denken als hij maar kan. In De ondergang komt alles uit zijn oeuvre samen.

Ten eerste die zichzelf niet sparende expeditie naar de schraalheid van een leven, naar de ziekte van het onmogelijke dromen, naar het niet vinden van een verandermethode. Ten tweede de klaterende taal, want daar heb ik het in deze ode nog niet eens over gehad. Over het feit dat zijn broer een voorgevoel moet hebben gehad van zijn naderende dood, noteert Édouard bijvoorbeeld dat hij ‘het geweten had in de vorm van een intieme zekerheid, een onverklaarbare, haast bovennatuurlijke kennis, als een stil gesprek tussen een man en zijn organen.’ Ten derde: De ondergang is opnieuw een overwinning van het onverzettelijke nadenken. Het resultaat is een kus van een boek.