Sheila Sitalsing - we kennen haar als journalist, misschien wel vooral van haar columns in de Volkskrant - erfde een verzwegen verleden van haar moeder. Opa was NSB'er, en een fanatieke ook, en Sitalsings moeder heeft vlak voor ze stierf aantekeningen over hem (en andere familieleden) op een rijtje gezet als 'Hij is altijd een Jodenhater geweest, ik weet niet waarom'.
Hoe moet je hier als dochter en kleindochter op reageren? Je moeder heeft nooit veel over de oorlog verteld, dus je gaat uit van goed burgerschap, van een kindertijd zoals we dat uit de oorlogsromans kennen, maar dan moet je een leven lang zwijgen anders interpreteren. Wie van beroep journalist of essayist is, moet er dan uiteraard over schrijven. Maar voor iemand met de uitzonderlijk fijnzinnige intuïtie als Sheila Sitalsing is een boek met enkel het persoonlijke verhaal niet opportuun. Ze maakte van Waar ik me voor schaam dus een boek dat óók een genuanceerd en intensief nadenken over schuld en het erven van schuld behelst, dat óók over de grote waarschuwingen van onze eigen tijd gaat, dat óók, met al zijn geoliede taal, met de strafheid van haar columns, maar ook met de humor ervan, een handboek biedt voor nu. Voor het omgaan met de een na de andere amputatie van de democratie, met onze eigen opstelling als we dingen lezen in de krant, zien op het journaal, horen uit de monden van familieleden en vrienden. Waar ik me voor schaam gaat over mens leren zijn en mens durven zijn - met (en dat is een van de mooiste aspecten van het boek) de pubers uit het gezin Sitalsing als moreel kompas.
Dit boek is om allerlei redenen fenomenaal van belang.